Sedatie met lachgas bij kinderen

Wat is lachgas?

Lachgas is een onschuldig middel om onnodige pijn en angst tijdens medische ingrepen te voorkomen. Wanneer lachgas ingeademd wordt, werkt het kalmerend. Het effect treedt binnen een paar minuten op en het is ook weer na enkele minuten uitgewerkt.

Wat is sedatie met lachgas?

Sedatie is het toedienen van specifieke medicatie om de patiënt te kalmeren. Het effect hiervan is dat de patiënt zich minder bewust is van wat er om hem/haar heen gebeurt. Lachgas is een van de middelen die hiervoor gebruikt kunnen worden.

Bij sedatie met lachgas krijgt het kind via een kapje over de mond en neus een mengsel van lachgas en zuurstof toegediend. De verhouding lachgas en zuurstof is altijd gelijk, namelijk 50% lachgas en 50% zuurstof. Ter vergelijking: In de lucht die we dagelijks inademen zit 21% zuurstof.

Lachgas heeft een kalmerende werking. Wanneer uw kind het lachgas inademt, zorgt dat ervoor dat hij/zij:

• zich meer ontspannen voelt,
• minder bang is,
• minder pijn voelt.

Een groot voordeel van lachgassedatie is dat, wanneer het inademen van het lachgas wordt gestopt, de werking na vijf minuten is afgelopen en dat er weinig na-effecten merkbaar zijn.

Sedatie met lachgas is een veilige methode van sedatie, waarbij uw kind rustiger wordt, maar wel bij bewustzijn blijft. Deze methode is vooral geschikt voor angstige kinderen ouder dan 2 jaar, die een eenvoudige uitleg kunnen gebruiken. In Maasziekenhuis Pantein wordt sedatie met lachgas gebruikt op de Spoedeisende Hulp en de afdeling Kindergeneeskunde.

Voorbereiding

Het is belangrijk uw kind op de sedatie voor te bereiden. Begin hier thuis al mee, wanneer dat mogelijk is. Meestal worden kinderen onder lachgas behandeld omdat ze angstig zijn. Een goede voorbereiding kan eraan bijdragen dat de angst vermindert. Het is belangrijk dat uw kind vertrouwen krijgt in de methode. Ook in het ziekenhuis wordt nog aandacht besteed aan deze voorbereiding.

Wat vertelt u aan uw kind?

• Uw kind merkt weinig van de ingreep en voelt (bijna) geen pijn.
• U blijft bij uw kind tijdens de behandeling.
• Tijdens de behandeling heeft uw kind het gevoel of het zweeft of droomt.
• In de behandelkamer is het stil en rustig.
• Het lachgasapparaat bromt een beetje.

Oefenen met een kapje

Tijdens de sedatie krijgt uw kind een kapje op het gezicht. Uit dit kapje komt het lachgas. Het is belangrijk om uw kind daarop voor te bereiden. Dat kan natuurlijk alleen als de sedatie gepland is. 
Om thuis te oefenen kunt u een plastic beker met een gat in de bodem gebruiken. Zet de beker op de neus en mond van uw kind. Belangrijk is om rustig in en uit te ademen. Het kan helpen om van tevoren een fijn gevoel of fijne gedachte te bedenken, waar het kind aan kan denken. Bespreek samen wat uw kind een fijn gevoel geeft en help hem/haar daar tijdens het oefenen op te focussen.

Voeding

Uw kind mag voor de behandeling niet te veel eten. Hij/zij hoeft niet nuchter te zijn. Het is beter om vanaf 2 uur voor de behandeling niet meer te eten. Uw kind mag gewoon blijven drinken.

De praktijkspecialist

De sedatie wordt uitgevoerd door een lachgas praktijkspecialist. Dit is een arts of verpleegkundige die speciaal opgeleid is om sedaties met lachgas uit te voeren. Vóór de behandeling komt de lachgas praktijkspecialist kennismaken met u en uw kind. In dit gesprek bespreekt de praktijkspecialist de volgende punten met u en uw kind:

• de gezondheid en het eventuele medicijngebruik van uw kind,
• wat er gaat gebeuren in de aanloop naar en tijdens de sedatie,
• de te verwachten effecten van de sedatie met lachgas.

De praktijkspecialist houdt rekening met de leeftijd van uw kind en past de informatie hierop aan.

Hoe verloopt de sedatie met lachgas?

Tijdens de sedatie blijft een ouder of verzorger bij uw kind. U houdt contact doordat het kind bij u op schoot zit of door uw hand op zijn/haar arm te houden. Het is voor het kind prettig te weten dat u er bent en niet weggaat.

De kamer is schemerig. De spullen die tijdens de behandeling worden gebruikt, blijven zoveel mogelijk uit het zicht van het kind. Het is belangrijk dat het tijdens de sedatie rustig is. Alleen de praktijkspecialist die de sedatie uitvoert, praat tegen het kind. Alle andere aanwezigen, inclusief de ouder of verzorger, zijn stil. Op de achtergrond hoort uw kind wel het brommende geluid van het lachgasapparaat.

De sedatie werkt het beste als het kind zich kan overgeven aan het dromerige gevoel en zich veilig voelt. Het kind kan nog wel reageren met handgebaren. Na de ingreep herinneren de meeste kinderen zich niet precies wat er is gebeurd.

Verdoving

Een sedatie met lachgas maakt andere verdovingen niet overbodig. Vaak wordt bijvoorbeeld ook een verdovende zalf gebruikt. Lachgas werkt kort en plaatselijke verdovingen langer zodat pijn ook minder is op het moment dat het lachgas is uitgewerkt.

De behandeling stap voor stap

• Kapje
  Nadat uw kind in de behandelkamer is gaan zitten of liggen, wordt eerst het kapje gepast. Via dit masker wordt het mengsel van lachgas en zuurstof toegediend.
• Saturatiemeter
  Uw kind krijgt een saturatiemeter om de vinger. Dat is een speciale pleister of een klemmetje, ongeveer zo groot als een wasknijper. Hiermee kunnen de hartslag en het zuurstofgehalte in het bloed in de gaten worden gehouden.
• Toedienen lachgas
  Tijdens de hele behandeling krijgt uw kind het mengsel van lachgas en zuurstof toegediend. Na ongeveer 3 tot 5 minuten voelt uw kind zich prettig en ontspannen. Dan kan gestart worden met de behandeling.
• Behandeling
  De behandeling verloopt op normale wijze. Als dat nodig is, wordt het kind plaatselijk verdoofd.
• Einde van de behandeling
  Na de behandeling krijgt uw kind 5 minuten zuivere zuurstof toegediend. Hiermee beëindigen we de sedatie, zodat uw kind weer wakker wordt. Het kapje blijft nog voor het gezicht om het uitgeademde lachgas af te zuigen. Na 5 minuten is het lachgas uitgewerkt.

Beleving van sedatie met lachgas

Hoe een kind de lachgassedatie ervaart, wisselt per kind. In het algemeen vertellen kinderen na de sedatie dat zij slaperig waren en het gevoel hadden te dromen. Sommigen hebben het over het gevoel in een ballon te zitten, een soort veilige plek waar ze de behandeling “los konden laten”. Zij herinneren zich bijna niks meer van de behandeling terwijl ze tijdens de sedatie wel contact blijven behouden.

Hoewel bij het inademen van lachgas het eerste gevoel wat onwennig en vreemd kan zijn, zal dit in de meeste gevallen na een paar minuten veranderen in een aangenaam, warm, ontspannen en/of zweverig gevoel. De meeste kinderen voelen zich loom en een beetje afwezig.

Het komt ook weleens voor dat iemand het een onprettig gevoel vindt. Er zijn soms ook kinderen die de ingreep zo spannend blijven vinden dat zij de sedatie niet willen ondergaan. Als een kind het kapje niet op het gezicht durft te hebben, probeert de praktijkspecialist allereerst het kind te kalmeren en het zo ertoe te brengen om het toch te proberen. Dat lukt niet altijd. In overleg met de arts kan dan gekozen worden voor een alternatieve behandelaanpak.

Effecten van lachgas op de gezondheid

Wanneer lachgas op bovenstaande wijze gebruikt wordt (in lage concentraties en niet langer dan een uur) is dit ongevaarlijk voor de gezondheid. Als u bij uw kind wil blijven tijdens de sedatie terwijl u zwanger bent, bespreekt u dat dan van tevoren met de lachgas praktijkspecialist.

Wat gebeurt er na afloop van de behandeling?

Heel soms hebben kinderen last van na-effecten zoals duizeligheid, licht in het hoofd, euforie, misselijkheid en braken.

Vragen?

Heeft u na het lezen van deze folder nog vragen, bespreek deze dan met de sedatiespecialist of behandelend arts. U kunt ook een e-mail sturen naar i.verweijen@pantein.nl.

Indien u na de behandeling thuis nog vragen heeft of zich zorgen maakt, kunt u contact opnemen met de kinderafdeling van Maasziekenhuis Pantein op telefoonnummer 0485-84 55 40.